|
PLEK: Pretoriase Stadsaal.
AANBIEDING:
J.S. Bach se Johannespassie deur die Bachkoor Pretoria en die Collegium Musicum orkes onder leiding van Bruno Peyer met Rikie Venter, Stella Beder, Sjoerd Beute, Werner Nel en John Thorpe as soliste.
Bach se Johannespassie is in wese 'n liturgiese werk wat deur Bach in dié vorm en hoedanigheid verskeie kere in die Leipzig se hoofkerke uitgevoer is.
Uitvoerings in 'n konsertsaal kan enigsins afbreuk doen aan die gewyde karakter van die werk. Die geïspireerde uitvoering deur Bruno Peyer en sy skare van medewerkers was egter so vervul van die gees van die werk dat uitvoerders en toehoorders saamgebind was in 'n gemeenskaplike belewing van die Lydensverhaal.
Die Bach-koor Pretoria het hom met wisselende sukses van sy drievoudige taak gekwyt.
Onvoorwaardelike bewondering pas vir die pragtige uitvoering van die korale wat die gemeente simboliseer en 'n oordenkende funksie vervul. Met innige deurleefdheid is steeds die reaksie op die gebeure geregistreer.
Ook die groot kore is goed gesing. Die slotkoorRuht wohlhet effens mat geklink, maar die inleidende koorHerr unser Herrscheris met majestieuse luiterrykheid daargestel.
Die turba kore het egter 'n heel ander geaardheid. Hier het die koor 'n aktiewe aandeel in die dramatiese handelinge. Hier en daar is die vereiste intensiteit reeds bereik. Daar is egter plekke waar 'n sekere vaagheid van klank en karakterisering die dramatiese ekspressie belemmer het.
Hoewel dit nie die gewoonte is nie, sou mens byna wens dat die turba-kore uit die kop gesing word om so beter die aanwysings van die dirigent te kan volg en 'n vryere uitdrukkingskrag te verkry, minder "neuse in die boek".
|
Met alle waardering vir wat reeds gepresteer is, kan byvoorbeeld nog groter hewigheid verlang word in die moordlustigeKreuzige, kreuzige, meer spot inSei gegrüsset, lieber Judenkonig, meer starre onwrikbaarheid in die onverbiddelikeWir haben ein Gesetz. Die duideliker betrokkenheid van die koor sal dan beter aanpas by die bewoë voordrag van die Evangelis.
In die uitvoering van die afsluitende koraal het die koor weer sy groot kwaliteite getoon. Die opbou na die triomferende deel waar by die woordeAls dann vom Tod erwecke michreeds vooruitgesien word na die Opstanding is skitterend verwesenlik.
Hoewel die soprane en alte die mansstemme ver oortref, was die vierstem polifonie deurgans duidelik herkenbaar, 'n Versterking van tenore en basse sal egter welkom wees.
Die eenheid van dié werk wat so 'n ryk verskeidenheid vertoon word gewaarborg deur die leidraad van die Evangelieverhaal en deur Bach se bewonderingswaardige musikale argitektuur.
Deur juiste tempokeuse en goeie sorg vir die aaneenskakeling van die dele, het die dirigent die argitektuur tot sy reg laat kom. Hier pas ook 'n woord van lof vir die oplettendheid en slagvaardigheid van koor en orkes. Slegs enekele male, soos by die inleiding van 'n solo-aria, het die orkes enige moeite gehad om dadelik op die slag van die dirigent te reageer.
Die Evangelieverhaal is voortreflik vertolk deur die tenoor Sjoerd Beute met 'n rykdom van skakerings in talle details wat getuig van 'n grondige bestudering en 'n diepe inlewing
Hierin is hy uitstekend tersyde gestaan deur die orrelis Henning Wagner wat die min opvallende, maar baie belangrike orrel-continue stylvol behartig het.
Met waardige warmte en beheerste ekspressiwiteit het Werner Nel sy mooie stem in diens gestel van 'n meesterlike verwesenliking van die Christus-party.
|
Rikki Venter het met 'n heldere stem die blymoedigheid van die ariaIch folge dir gleichfallsraak gekenskets. Ook die ariaZerfliesse, mein Herze, is doeltreffend vertolk. Inl albei arias kan Bach se idioom egter met nog meer stylsuiwerheid benader word.
Ná haar fraai uitgevoerde ariaVon den Stricken meiner Sündenhet die alt Stella Beder haarself nog oortref in die uitdrukkingsvolle vertolking van die ariaEs ist vollbracht. Dit was 'n musikale hoogtepunt waartoe ook die tjellis Alfredo Stengel 'n vermeldingswaardige bydrae gelewer het.
Behalwe vir die veeleisende party van die Evangelis het Sjoerd Beute ook nog die vertolking van die tenoor arias behartig. Met ryke ekspressiwiteit het hy die ariaErwaägegesing. Daarby was dit interessant om te beluister hoe die luitobligaatparty op die ghitaar uitgevoer is deur Ken Hartdegen.
In die klein partye van Pertus en Pilatus het John Thorpe nie heeltemal dieselfde standaard bereik nie. Veral Pilatus kan met meer verskeidenheid gekarakteriseer word.
Hoewel sy stem nie deurgans vry klink nie, het hy in sy arias by tye goed en met oortuiging gesing.
Die individuele bydraes van die Collegium Musicum in die obligaatbegeleidings was deurgaans van hoë standaard - 'n enkele onnoukeurigheid in die orkes verdien nouliks vermelding.
By dié uitvoering onder die besielende leiding van Bruno Peyer is egte musikaliteit, vakkundige stylvaardigheid en geestelike belewing gekombineer in 'n verhewe herskepping van Bach se toonsetting.
Die saal was redelik goed gevul. Tog is dit jammer dat nie 'n nog talryker publiek dié uitsonderlike ervaring geniet het nie.
Rudolf van Alk
|